Marja
Marja — Birja əməliyyatı üzrə təminat qismində marja hesabında deponentləşdirilməli olan müəyyən məbləğdə pul vəsaitidir. Bundan əlavə iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində marja istifadə olunur ki,
Bank təcrübəsində – cəlb edilən və verilən kreditlər üzrə faiz dərəcələri arasında, müxtəlif kateqoriyalı borcalanların faiz dərəcələri və s. arasındakı fərq.
Ticarət təcrübəsində – əmtəənin alış və satış qiymətləri arasında fərq, fond əməliyyatlarında – əqdin bağlanması və icrası günlərində qiymətli kağızın məzənnələri arasındakı fərq, eləcə də alıcının qiyməti ilə satıcının qiyməti arasındakı fərqdir.
İctimai mənada – satılmış məhsulun və ya kapitalın həcmi ilə mənfəətin faiz nisbətidir.
== Marja çağırışı ==
Marja çağırışı — Klirinq evi və ya broker tərəfindən, marja hesabı minimal tələbdən daha aşağı düşən əks tərəfdən (məsələn, müştəri) əlavə vəsait tələbidir. İnvestor, sahib olduğu qiymətli kağızların dəyəri aşağı düşdükdə, marja çağırışı ala bilər. Bu halda o, ya ticarət hesabına əlavə vəsait qoymaq, ya da aktivlərinin bir hissəsini satmaq məcburiyyətində qala bilər.
== Marja hesabı ==
Marja hesabı — Müştərinin broker şirkətində olan və ona maliyyə alətlərini kreditə almaq imkanını verən hesab; bu zaman hesaba yalnız marja (müəyyən məbləğdə pul vəsaiti) daxil edilir.
== Marjin ticarət ==
Marjin ticarət — Digər qiymətli kağızları girov qoymaqla brokerdən alınan borc hesabına qiymətli kağızları almaq.
Ümumi marja
Ümumi marja — gəlirlə satılan məhsul və ya xidmətin dəyəri arasındakı fərq. Nəzərə almaq lazımdır ki, ümumi mənfəət əməliyyat mənfəətindən (vergilər, cərimələr və faizlər ödənilməzdən əvvəl mənfəət, kreditlər üzrə faizlər) fərqlənir.
İstehsalçı üçün ümumi mənfəət:
Ümumi mənfəət = Gəlir — Amortizasiya daxil olmaqla məhsul və ya xidmətlərin satışının dəyəri.
Pərakəndə satış üçün ümumi mənfəət:
Ümumi marja = Gəlir — Satılan malların dəyəri
Ümumi mənfəət məlumatlarına əsaslanaraq, əməliyyat mənfəətini hesablaya bilərsiniz:
Əməliyyat mənfəəti = Ümumi mənfəət — Əməliyyat xərcləri (işçilərin maaşları, ofis icarəsi, səyahət xərcləri və s.)
və xalis gəliri:
Xalis mənfəət = Əməliyyat mənfəəti — vergilərin, cərimələrin və cərimələrin, kreditlər üzrə faizlərin məbləği.
İstehsal və ticarət üçün satılan malların dəyəri fərqli hesablanır. Ümumiyyətlə, bu göstərici dolayı xərclər nəzərə alınmadan əməliyyat üzrə mənfəəti əks etdirir.
İstehsalçı üçün birbaşa məsrəflər məhsul yaratmaq üçün xammal, məsrəf materialları və elektrik enerjisi xərcləridir. Məsələn, bir maşını idarə etmək üçün elektrik enerjisi xərcləri çox vaxt birbaşa xərc hesab edilir, maşın otağının işıqlandırılması isə çox vaxt əlavə xərc hesab olunur. Əgər işçilərə istehsal olunan məhsul vahidi üçün qiymət ödənilirsə, əmək haqqı da birbaşa xərclər ola bilər. Bu səbəbdən, xidmətlərini saatlıq əsasda satan xidmət sənayeləri çox vaxt əmək haqqını birbaşa xərc kimi qəbul edirlər.
Ktulhunun çağırışı
"Ktulhunun çağırışı" (ing. The Call of Cthulhu) — Hovard Fillips Lavkraft tərəfindən 1926-cı ildə yazılmış hekayə. Lavkraft qorxu janrında olan hekayə Ktulhu adlı bir tanrıdan və ona sitayiş edən qəddar bir kultdan bəhs edir. Hekayə ilk dəfə 1928-ci ilin fevral ayında "Weird Tales" pulp-jurnalında nəşr edilmişdir, ancaq Lavkraftın digər əsərlərində olduğu kimi hekayə müəllifin ölümündən sonra məşhurlaşmışdır. Hekayə Ktulhu mifologiyasının ilk buraxılışıdır. 2005-ci ildə hekayənin ilk film adaptasiyası nümayiş etdirilmişdir.
== Obrazlar ==
Corc Qemmel Encell (ing. George Gammell Angell) – protaqonistin babasının qardaşı. O, Ktulhu iblisanə kultu ilə əlaqədar olan qəribə hadisələri araşdırıb öyrənməyə başlayır. Corc Q. Encell sirli bir şəkildə vəfat edir.
Sistem çağırışı
Sistem çağırışı (ing. system call) və ya daha qısa şəkildə syscall — kompüter proqramının icra olunduğu əməliyyat sistemindən xidmət tələb etdiyi proqrammatik metod. Bura cihazla bağlı xidmətlər (məsələn, sərt disk drayverinə daxil olmaq və ya cihazın kamerasına daxil olmaq), yeni proseslərin yaradılması və icrası, prosesin planlaşdırılması kimi inteqral nüvə xidmətləri ilə kommunikasiya daxil ola bilər. Sistem çağırışları proses və əməliyyat sistemi arasında mühüm interfeys təmin edir.
Əksər sistemlərdə sistem çağırışları yalnız istifadəçi məkanındakı proseslərdən edilə bilər, bəzi sistemlərdə isə, məsələn, OS/360-da imtiyazlı sistem kodu da sistem çağırışları edir.
Bəzi gömülü sistemlər istisna olmaqla, əksər müasir prosessorların arxitekturası təhlükəsizlik modelini ehtiva edir. Məsələn, mühafizə halqaları proqram təminatının icra oluna biləcəyi çoxsaylı imtiyaz səviyyələrini müəyyən edir. Proqram adətən öz ünvan fəzası ilə məhdudlaşır. Beləcə o digər işləyən proqramlara və ya əməliyyat sisteminin özünə daxil ola və ya dəyişdirə bilmir və adətən cihaz təminatına (məsələn kadr buferi və şəbəkə cihazları) birbaşa manipulyasiyanın qarşısı alınır.
Bununla belə, bir çox proqramlar bu komponentlərə giriş tələb edir, ona görə də sistem çağırışları bu cür əməliyyatlar üçün dəqiq müəyyən edilmiş, təhlükəsiz tətbiqetmələri təmin etmək üçün əməliyyat sistemi tərəfindən əlçatan edilir.
Azərbaycan Milli Məclisinin III çağırışı
Azərbaycan Milli Məclisin III çağırış deputatları — 2005-ci il noyabrın 6-da baş tutan seçkilər əsasında formalaşdırıldı.
Milli Məclisin 125 deputatından 63 nəfəri Yeni Azərbaycan Partiyası üzvü idi. III çağırış Milli Məclisdə Müsavat Partiyası 5 nəfərlə, Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası 3, Ana Vətən Partiyası 2, Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası, Azərbaycan Demokratik İslahatlar Partiyası, Azərbaycan Liberal Partiyası, Azərbaycan Sosial Rifah Partiyası, Böyük Quruluş Partiyası, Bütöv Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası, Ədalət Partiyası, Azərbaycan Ümid Partiyası və Vətəndaş Birliyi Partiyası isə 1 nəfərlə təmsil olundu. 43 nəfər bitərəf idi.
III çağırış Milli Məclisin sədri Oqtay Əsədov, sədrin birinci müavini Ziyafət Əsgərov, sədrin müavinləri isə Bahar Muradova və Valeh Ələsgərov idi.
Milli Məclisin III çağırış deputatları sırasında ən yaşlısı 1928-ci il təvəllüdlü Murtuz Ələsgərov, ən gənci isə 1979-cu il təvəllüdlü Fuad Muradov idi.
== Milli Məclisdə təmsil olunan partiyalar ==
== Milli Məclisin III çağırış deputatları ==
== Qeydlər ==
== Mənbə ==
=== İstinadlar ===
=== Ədəbiyyat ===
Səfa Mirzəyev. Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi: üçüncü çağırış. Bakı: Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin nəşri. 2009.
Azərbaycan Milli Məclisinin II çağırışı
Azərbaycan Milli Məclisin II çağırış deputatları — 2000-ci il noyabrın 5-də baş tutan seçkilər əsasında formalaşdırıldı.
Milli Məclisin 125 deputatından 77 nəfəri Yeni Azərbaycan Partiyası (YAP) üzvü idi. II çağırış Milli Məclisdə AXCP 7 nəfərlə, VHP 3 nəfərlə, AMİP, AVP, MÜSAVAT və AzKP 2 nəfərlə, ANAP, ASRP və AYP isə 1 nəfərlə təmsil olundu. 26 nəfər bitərəf idi.
II çağırış Milli Məclisin sədri Murtuz Ələsgərov, sədrin birinci müavini Arif Rəhimzadə, sədrin müavinləri isə Ziyafət Əsgərov və Gövhər Baxşəliyeva idi.
Milli Məclisin II çağırış deputatları sırasında ən yaşlısı 1925-ci il təvəllüdlü Bəxtiyar Vahabzadə, ən gənci isə 1974-cü il təvəllüdlü Gültəkin Hacıbəyli idi.
Azərbaycan Milli Məclisinin IV çağırışı
Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin IV çağırış deputatları — 2010-cu il noyabrın 7-də baş tutan seçkilər əsasında formalaşdırılmış Milli Məclisə seçilmiş üzvlər.
Milli Məclisin 125 deputatından 71 nəfəri Yeni Azərbaycan Partiyası üzvü idi. IV çağırış Milli Məclisdə Ana Vətən Partiyası və Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası 2 nəfərlə, Azərbaycan Demokratik İslahatlar Partiyası, Azərbaycan Sosial Rifah Partiyası, Böyük Quruluş Partiyası, Bütöv Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası, Ədalət Partiyası, Vətəndaş Birliyi Partiyası və Azərbaycan Ümid Partiyası isə 1 nəfərlə təmsil olundu. 43 nəfər bitərəf idi.
IV çağırış Milli Məclisin sədri Oqtay Əsədov, sədrin birinci müavini Ziyafət Əsgərov, sədrin müavinləri isə Bahar Muradova və Valeh Ələsgərov idi.
Milli Məclisin IV çağırış deputatları sırasında ən yaşlısı 1936-cı il təvəllüdlü Zeynəb Xanlarova, ən gənci isə 1982-ci il təvəllüdlü Ceyhun Osmanlı idi.
Azərbaycan Milli Məclisinin I çağırışı
Azərbaycan Milli Məclisinin I çağırışı — 1995–1996-cı illərdə baş tutan seçkilər əsasında formalaşdırılan Azərbaycan Milli Məclisi.
== Haqqında ==
Bitərəflərin dəstəyi ilə Yeni Azərbaycan Partiyası iqtidar partiyası oldu. 1995-ci il seçkilərindən sonra bir neçə mandat ləğv olunaraq əlavə və təkrar seçkilər keçirildi. 100 nəfər majoritar, 25 nəfər proporsional üsulla seçildi. Proporsional üsulda Yeni Azərbaycan Partiyası qələbə çaldı.
11 dairədə seçkilərin nəticələri ləğv edilmiş, təkrar seçkilər keçirilmişdir.
Daha sonra Ziya Bünyadovun qətlə yetirilməsi, baş nazir Fuad Quliyevin vəzifəsindən uzaqlaşdırılması ilə YAP-ın proporsional siyahısında dəyişiklik edilib. Ziyafət Əsgərov və professor Əli Əlirzayev həmin şəxslərin yerinə MM-də təmsilçilik əldə ediblər.
Xalq yazıçı Yusif Səmədoğlu 1998-ci ilin avqust ayında vəfat etmiş, 1999-cu ilin fevral ayında onun əvəzinə yeni seçkilərdə Zakir Sərdərov deputat seçilmişdir.
1995-ci ildə keçirilən seçkilərə bitərəf kimi qatılmış və 54 saylı Balakən seçki dairəsi üzrə deputat seçilmiş Əli Ansuxski 1996-cı ildə Bakının mərkəzində, Azərbaycan prospektində yerləşən evinin qarşısında məruz qaldığı sui-qəsddə odlu silahla qətlə yetirilib.
Azərbaycan Milli Məclisinin VI çağırışı
Azərbaycan Milli Məclisinin VI çağırış deputatları — 2020-ci il fevralın 9-da baş tutan seçkilər əsasında formalaşdırıldı.
Milli Məclisin 125 deputatından 70 nəfəri Yeni Azərbaycan Partiyası üzvü idi. VI çağırış Milli Məclisdə Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası 3 nəfərlə, Ana Vətən Partiyası, Demokratik İslahatlar Partiyası, Azərbaycan Demokratik Maarifçilik Partiyası, Böyük Quruluş Partiyası, Ədalət, Hüquq, Demokratiya Partiyası (keçmiş adı ilə Bütöv Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası), Vəhdət Partiyası və Vətəndaş Birliyi Partiyası isə 1 nəfərlə təmsil olundu. 41 nəfər bitərəf idi.
2020-ci il martın 10-da VI çağırış Milli Məclisin birinci iclası baş tutdu. Milli Məclisin VI çağırış deputatlarının səlahiyyət müddəti 2025-ci il martın 10-da başa çatacaqdı. Lakin Azərbaycan Respublikası Prezidenti İlham Əliyevin imzaladığı 28 iyun 2024-cü il tarixli sərəncamla Azərbaycan Milli Məclisinın VI çağırışı buraxıldı və Azərbaycan Milli Məclisinə növbədənkənar seçkiləri günü 1 sentyabr 2024-cü il olaraq təyin olundu.
VI çağırış Milli Məclisin sədri YAP üzvü Sahibə Qafarova, sədrin birinci müavini YAP üzvü Əli Hüseynli, sədrin müavinləri isə bitərəf Adil Əliyev və VHP üzvü Fəzail İbrahimli idi. Sahibə Qafarova, Azərbaycan Milli Məclisinin ilk qadın sədri oldu.
Milli Məclisin VI çağırış deputatları sırasında ən yaşlısı 1938-ci il təvəllüdlü Fəttah Heydərov, ən gənci isə 1993-cü il təvəllüdlü Səbinə Xasayeva idi.
Azərbaycan Milli Məclisinin V çağırışı
Azərbaycan Milli Məclisin V çağırış deputatları — 2015-ci il noyabrın 1-də baş tutan seçkilər əsasında formalaşdırıldı.
Milli Məclisin 125 deputatından 72 nəfəri Yeni Azərbaycan Partiyası üzvü idi. V çağırış Milli Məclisdə Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası 2 nəfərlə, Ana Vətən Partiyası, Azərbaycan Demokratik İslahatlar Partiyası, Azərbaycan Demokratik Maarifçilik Partiyası, Azərbaycan Sosial Demokrat Partiyası, Azərbaycan Sosial Rifah Partiyası, Böyük Quruluş Partiyası, Bütöv Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası, Milli Dirçəliş Hərəkatı Partiyası, Vəhdət Partiyası və Vətəndaş Birliyi Partiyası isə 1 nəfərlə təmsil olundu. 41 nəfər bitərəf idi.
V çağırış Milli Məclisin sədri Oqtay Əsədov, sədrin birinci müavini Ziyafət Əsgərov, sədrin müavinləri isə Bahar Muradova və Valeh Ələsgərov idi.
Milli Məclisin V çağırış deputatları sırasında ən yaşlısı 1936-cı il təvəllüdlü Zeynəb Xanlarova, ən gənci isə 1986-cı il təvəllüdlü Şahin İsmayılov idi.
== Milli Məclisdə təmsil olunan partiyalar ==
== Milli Məclisin V çağırış deputatları ==
== Qeydlər ==
== Mənbə ==
=== İstinadlar ===
=== Ədəbiyyat ===
Səfa Mirzəyev, Azərbaycanın Milli Məclisi: Beşinci çağırış, Azərbaycan: Azərbaycan Milli Məclisinin mətbəəsi, 2016
== Xarici keçidlər ==
Vikianbarda Azərbaycan Milli Məclisinin V çağırış deputatları ilə əlaqəli mediafayllar var.
Borcun çağırışı 4: Müasir Müharibə
Call of Duty 4: Modern Warfare (azərb. Döyüş tapşırığı 4: Müasir Müharibə) — "Infinity Ward" studiyası tərəfindən yaradılmış və birinci şəxs-atıcı janrında olan multiplatformalı videooyun. Call of Duty adlı oyunlar seriyasından 4-cü. Oyunun süjeti digər Call of Duty-lərdən fərqlidir. Belə ki, Call of Duty 4 İkinci dünya müharibəsindən yox 2011-ci ildə baş verən hadisələrdən gedir. Oyunçu ABŞ əsgərləri və Böyük Britaniya xüsüsi təyinatlıları ilə oynayır. Oyunun süjeti Rusiya, Ukrayna, Azərbaycan və Yaxın Şərqdə baş verir.
İlk 24 saat satış zamanı oyunun 600.000 nüsxəsi satılıb. Bütün dünyada 10 milyondan çox surəti hazırlanmış, oyun isə öz vaxtının ən satılan oyununa çevrilmişdir. Daha sonra bu titulu Call of Duty 4-ün varisləri Call of Duty: Modern Warfare 2 və Call of Duty: Black Ops qazandı.
Naxçıvan Ali Məclisinin III çağırışı
Naxçıvan Ali Məclisinin III çağırışı — 2005-ci il 7 noyabr tarixində baş tutan seçkilər əsasında formalaşdırıldı.
Ali Məclisin 45 deputatından 39-u Yeni Azərbaycan Partiyasının , 2-si Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının üzvü, 4-ü isə bitərəf idi.
Ali Məclisin 45 deputatından 1-i qadın, 44-ü isə kişi olmuşdur.
2005-ci ilin 28 noyabr tarixində Ali Məclisin III çağırışının birinci sessiyası baş tutdu.
III çağırışın birinci sessiyasında Ali Məclisin sədri YAP üzvü Vasif Talıbov, sədrin birinci müavini isə Yeni Azərbaycan Partiyası üzvü Azər Zeynalov seçilmişdir. III çağırışın 2-ci sessiyasında isə Yeni Azərbaycan Partiyası üzvü Mirhəşim Seyidov Ali Məclisin sədr müavini seçilib.
Ali Məclisin ən yaşlı üzvü 1941 təvəllüdlü Qürbət Rzayev, ən cavan üzvləri isə 1976 təvəllüdlü Elman Cəfərli və Anar İbrahimov olmuşdur.
Naxçıvan Muxtar Respyblikası Mərkəzi Seçki Komissiyası:"Naxçıvanda Parlament seçkiləri: 6 noyabr 2005"; Naxçıvan-2006.
Naxçıvan Ali Məclisinin II çağırışı
Naxçıvan Ali Məclisinin II çağırışı — 2000-ci il 5 noyabr tarixində baş tutan seçkilər əsasında formalaşdırıldı.
Ali Məclisin 45 deputatından 40-ı Yeni Azərbaycan Partiyasının , 1-i Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının üzvü, 4-ü isə bitərəf idi.
Ali Məclisin 45 deputatından 1-i qadın, 44-ü isə kişi olmuşdur.
II çağırışın birinci sessiyasında Ali Məclisin sədri Yeni Azərbaycan Partiyası üzvü Vasif Talıbov, sədrin birinci müavini isə Yeni Azərbaycan Partiyası üzvü Vahid Ağahəsənov, sədrin müavini isə Yeni Azərbaycan Partiyası üzvü Zahid Əzimov seçilib.
Ali Məclisin ən yaşlı üzvü 1919 təvəllüdlü Hüseyn İbrahimov, ən cavan üzvü isə 1969 təvəllüdlü Elçin Pənahov olmuşdur.
Naxçıvan Muxtar Respublikasının Mərkəzi Seçki Komissiyasının Bülleteni; Naxçıvan-2000.
Naxçıvan Ali Məclisinin IV çağırışı
Naxçıvan Ali Məclisinin IV çağırışı — 2010-cu il noyabrnda baş tutan seçkilər əsasında formalaşdırıldı.
Ali Məclisin 45 deputatından 42-i Yeni Azərbaycan Partiyasının, 1-i Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının üzvü, 2-i isə bitərəf idi.
Ali Məclisin 45 deputatından 39-u kişi, 6-sı qadın olmuşdur.
2010-cü ilin dekabrın 3-də Ali Məclisin IV çağırışının birinci sessiyası baş tutdu.
IV çağırış Ali Məclisin sədri Yeni Azərbaycan Partiyası üzvü Vasif Talıbov, sədrin birinci müavini Yeni Azərbaycan Partiyası üzvü Azər Zeynalov, sədrin müavini isə Yeni Azərbaycan Partiyası üzvü Mirhəşim Seyidov seçilib.
Naxçıvan Ali Məclisinin VI çağırışı
Naxçıvan Ali Məclisinin VI çağırışı — 9 fevral 2020-ci il tarixində baş tutan Naxçıvan Ali Məclisinə seçkilər əsasında formalaşdırılmış parlament.
Ali Məclisin 45 deputatından 42-si Yeni Azərbaycan Partiyasının üzvü, 1-i Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası üzvü, 2-si isə bitərəf idi. 20 iyun 2020-ci il tarixində Hüseyn Həşimlinin və 18 noyabr 2022-ci il tarixində Nazim Bababəylinin vəfat etməsiylə deputatların siyasi partiya mənsubiyyətləri üzrə dağılma belə olmuşdur: 41 nəfər Yeni Azərbaycan Partiyası üzvü, 1 nəfər Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası üzvü və 1 nəfər bitərəf.
Ali Məclisin 45 deputatından 10-u qadın, 35-i isə kişidir. 20 iyun 2020-ci il tarixində Hüseyn Həşimlinin və 18 noyabr 2022-ci il tarixində Nazim Bababəylinin vəfat etməsiylə deputatların cinsiyyət üzrə dağılış sayı belə olmuşdur: 33 nəfər kişi və 10 nəfər qadın.
2020-ci ilin fevralın 24-də Ali Məclisin VI çağırışının birinci sessiyası baş tutmuşdur. Sesiyada VI çağırış Ali Məclisin sədri Yeni Azərbaycan Partiyası Naxçıvan Muxtar Respublika Təşkilatının sədri Vasif Talıbov, sədrin birinci müavini isə Yeni Azərbaycan Partiyası üzvü Azər Zeynalov seçilmişdir.
Naxçıvan Ali Məclisinin 21 dekabr 2022-ci il tarixində keçirilmiş təcili qapalı iclasında Ali Məclisin sədr müavini Azər Zeynalov Vasif Talıbovun səhhəti ilə əlaqədər Ali Məclisin sədri vəzifəsindən istefa verdiyini, lakin deputat kimi fəaliyyətinə davam edəcəyini açıqlamışdır. Yeni sədr seçilənədək sədr vəzifəsi müvəqqətən sədrin birinci müavini Azər Zeynalova həvalə edilmişdir.
Naxçıvan Ali Məclisinin 16 may 2023-cü il tarixində keçirilmiş iclasında Anar İbrahimov Ali Məclisin sədr müavini vəzifəsinə seçilmişdir.
Naxçıvan Ali Məclisinin V çağırışı
Naxçıvan Ali Məclisinin V çağırışı — 2015-ci il noyabr ayında baş tutan seçkilər əsasında formalaşdırıldı.
Ali Məclisin 45 deputatından 42-i Yeni Azərbaycan Partiyasının üzvü, 2-si bitərəf, 1-i isə Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası üzvü idi.
Ali Məclisin 45 deputatından 8-i qadın, 37-i isə kişi olmuşdur.
2015-ci ilin 17 noyabr tarixində Ali Məclisin V çağırışının birinci sessiyası baş tutdu.
V çağırış Ali Məclisin sədri Yeni Azərbaycan Partiyası üzvü Vasif Talıbov, sədrin birinci müavini Yeni Azərbaycan Partiyası üzvü Azər Zeynalov, sədrin müavini isə Yeni Azərbaycan Partiyası üzvü Mirhəşim Seyidov seçilib.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədri Vasif Talıbovun 14 noyabr 2017 tarixli sərəncamıyla Ali Məclisin sədrinin müavini Mirhəşim Seyidov vəzifəsindən azad edilmişdir.
Azərbaycan Milli Məclisinin VII çağırışı
Azərbaycan Milli Məclisinin VII çağırış deputatları — Azərbaycan Milli Məclisinin 1 sentyabr 2024-cü ildə növbədənkar keçirilmiş seçki ilə formalaşmış VII çağırış deputatlarının siyahısı.
Seçki nəticələri Konstitusiya Məhkəməsi tərəfindən 21 sentyabr 2024-cü ildə təsdiqlənib. Parlamentin ilk iclası 23 sentyabr 2024-cü ildə keçirilib və həmin iclasda Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev də çıxış edib. Parlamentin sədri yenidən Sahibə Qafarova seçilib.
İlk iclasda Milli Məclis sədrinin müavinləri də seçki yolu ilə təyin olunub. MM sədrinin birinci müavini vəzifəsinə deputat Əli Əhmədov seçilib. Sahibə Qafarovanın təklifi ilə Ziyafət Əsgərovun MM sədrinin müavini namizədliyi yekdilliklə qarşılanıb. Sonra müstəqil deputatların namizədi Musa Cəfər oğlu Qasımlı, parlamentdə azlıq təşkil edən siyasi partiyalar arasında ən çox deputat mandatı qazanmış Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasının təmsilçisi deputat Rafael Baba oğlu Hüseynov sədrin müavinləri seçilib.
İlk iclasda Milli Məclisin İntizam Komissiyası da yaradılıb. O, İntizam komissiyasının tərkibinə deputatlar Kamal Cəfərov, Afət Həsənova, Məlahət İbrahimqızı, Eldar İbrahimov, Kamaləddin Qafarov, Nəsib Məhəməliyev, Hikmət Məmmədov, Məşhur Məmmədov, Asim Mollazadə, Səttar Möhbalıyev və Nizami Səfərovun namizədlikləri irəli sürülüb.
Azərbaycan SSR Ali Sovetinin IX çağırışı
Azərbaycan SSR Ali Sovetinin doqquzuncu çağırışı 1975-ci ildən 1980-ci ilədək fəaliyyətdə olmuşdur. Doqquzuncu çağırış Azərbaycan SSR Ali Sovetinə seçkilər 1975-ci il iyunun 15-də keçirilmişdir (təkrar seçkiləri — 1976-cı il iyulun 4-də). Ali Sovetə cəmi 400 deputat seçilmişdir.
Deputatların 151 nəfəri qadın idi ki, bu da əvvəlki çağırışda olduğundan 9 nəfər artıq olmuşdur.
277 deputat Sov.İKP üzvü və ya üzvlüyünə namizəd, 123 deputat bitərəf idi.
Deputatların tərkibində 201 fəhlə və kolxozçu var idi ki, bu da ümumi tərkibin 50 faizindən çoxunu təşkil etmiş, 87 deputat partiya, həmkarlar ittifaqları və komsomol orqanlarının işçisi, 53 deputat sovet idarələrinin işçisi, 10 deputat Sovet Ordusunun və Hərbi-Dəniz Donanmasının hərbi qulluqçusu olmuşdur.
345 deputatın ali və orta təhsili var, 40 deputat elmlər doktoru və elmlər namizədidir. Azərbaycan SSR Ali Soveti deputatlarının yaşa görə tərkibi aşağıdakı rəqəmlərlə ifadə olunur: 89 deputatın və ya deputatların 22,3 faizinin yaşı 30-dək, 223 deputatın və ya deputatların 55,75 faizinin yaşı 31-dən 50-dək, 56 deputatın və ya deputatların 14,05 faizinin yaşı 51-dən 60-dəkdir, 32 deputatın və ya deputatların 8 faizinin yaşı 60-dan yuxarıdır.
Azərbaycan SSR Ali Sovetinin 300 deputatı SSRİ ordenləri və medalları ilə təltif olunmuşdur. 14 deputat Sosialist Əməyi Qəhrəmanıdır.
Azərbaycan SSR Ali Sovetinin VIII çağırışı
Azərbaycan SSR Ali Sovetinin səkkizinci çağırışı 1971-ci ildən 1974-cü ilədək fəaliyyət göstərmişdir. Səkkizinci çağırış Azərbaycan SSR Ali Sovetinə seçkilər 1971-ci il iyunun 13-də keçirilmişdir. Ali Sovetə cəmi 385 deputat seçilmişdir.
Deputatların 142 nəfəri qadındır ki, bu da əvvəlki çağırışdan 19 nəfər artıq idi.
269 deputat Sov.İKP üzvü və ya üzvlüyünə namizəd, 116 deputat isə bitərəf olmuşdur.
Deputatların tərkibində 193 fəhlə və kolxozçu olmuşdur ki, bu da ümumi tərkibin 50 faizindən çoxunu təşkil etmiş, 87 deputat partiya orqanlarının, 55 deputat sovet idarələrinin işçisi, 15 deputat isə elm və mədəniyyət xadimi olmuşdur.
203 deputat ali və natamam ali təhsilli, 178 deputat orta, natamam orta və ya orta ixtisas təhsilli, 40 deputat isə elmlər doktoru və elmlər namizədi olmuşdur. Azərbaycan SSR Ali Soveti deputatlarının yaşa görə tərkibi aşağıdakı rəqəmlərlə ifadə olunur: 57 deputatın yəni deputatların 15 faizinin yaşı 30-dək, 105 deputatın yəni deputatların 28 faizinin yaşı 31-dən 40-dək, 152 deputatın yəni deputatların 39 faizinin yaşı 41-dən 50-dək, 54 deputatın yəni deputatların 14 faizinin yaşı 51-dən 60-dəkdir, 17 deputatın yəni deputatların 4 faizinin yaşı 60-dan yuxarıdır.
Azərbaycan SSR Ali Sovetinin 291 deputatı SSRİ ordenləri və medalları ilə təltif edilmişdir. 2 deputat Sovet İttifaqı Qəhrəmanı, 20 deputat Sosialist Əməyi Qəhrəmanı olmuşdur.
Azərbaycan SSR Ali Sovetinin X çağırışı
Onuncu çağırış 1980-ci ildən 1984-cü ilədək işləmişdir. Onuncu çağırış Azərbaycan SSR Ali Sovetinə seçkilər 1980-ci il fevralın 24-də keçirilmişdir. Ali Sovetə cəmi 450 deputat seçilmişdir.
247 deputat və ya onların 54,9 faizi əvvəlki çağırış respublika Ali Sovetinin deputatı olmamışdır.
Deputatların 179 nəfəri qadındır, 312 deputat Sov.İKP üzvü, yaxud üzvlüyünə namizəd, 138 deputat bitərəf, o cümlədən 87 deputat ÜİLKGİ üzvüdür.
Respublika ali dövlət hakimiyyəti orqanında 201 fəhlə və kolxozçu vardır ki, bu da deputatların ümumi tərkibinin 50,9 faizini təşkil edir, 23 deputat elm, mədəniyyət, ədəbiyyat, incəsənət, maarif və səhiyyə işçiləri, 101 deputat partiya, həmkarlar ittifaqları və komsomol işçiləri, 53 deputat dövlət və sovet orqanlarının işçisi, 32 deputat sənaye və kənd təsrrüfatı müəssisələrin rəhbərləri, mühəndis, hərbi qulluqçu və digər mütəxəssislər.
379 deputatın və ya deputatları 82,4 faizinin ali və orta ixtisas təhsili var, 42 deputat alimlik dərəcəsi və ya elmi adı vardır.
Azərbaycan SSR Ali Soveti deputatlarının yaşa görə tərkibi belədir: 112 deputatın və ya deputatların 24,9 faizinin yaşı 30-dək, 191 deputatın və ya deputatların 42,4 faizinin yaşı 31-dən 50-dək, 105 deputatın və ya deputatların 23,3 faizinin yaşı 51-dən 60-dəkdir, 42 deputatın və ya deputatların 9,3 faizinin yaşı 60-dan yuxarıdır.
Ali Soveti deputatlarıından 22 nəfər Sovet İttifaqı Qəhrəmanı və Sosialist Əməyi Qəhrəmanıdır. 314 deputat SSRİ ordenləri və medalları ilə təltif edilmişdir.
Azərbaycan SSR Ali Sovetinin XII çağırışı
Azərbaycan SSR xalq deputatları seçkiləri 1990-cı il sentyabrın 30-da keçirilmişdir.
Bir sıra seçki dairələrində namizədlərin heç biri seçiləmiş, seçkilər keçirilməmiş və ya etibarsız hesab edilmişdir, bu səbəbdən 1990-cı il sentyabrın 30-da, oktyabrın 14-də, dekabrın 16-da və 30-da təkrar səsvermə keçirilmişdir və nəticəsində Azərbaycan Respublika Mərkəzi Seçki Komissiyası 340 xalq deputatını qeydə almışdır. Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətində 10 dairədə və Şaumyan rayonunun bir seçki dairəsində ictimai-siyasi vəziyyətin sabit olmadığına görə seçkilər keçirilməmişdir.
340 xalq deputatlarının 276 nəfəri yaxud 80,1 faizi əvvəllər SSRİ və Azərbaycan SSR Ali Sovetinə deputat seçilməmişdir. 306 xalq deputatı yaxud seçilmiş xalq deputatların 90 faizi Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası üzvü və üzvlüyünə namizəd, 4 xalq deputatı ÜİLKGİ üzvü olub.
Bu seçkilərdə ilk dəfə fərqli ictimai təşkilat — Azərbaycan Xalq Cəbhəsi üzvləri də seçkilərdə iştirak etmiş və seçilmişdirlər. Onlardan bəziləri eyni zamanda Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının da üzvü olmuşdur.
Deputatlardan 47 nəfər (13,8%) sənaye, tikinti, nəqliyyat və rabitə işçisi, 22 nəfər (6,5%) aqrar-sənaye kompleksinin işçiləri olub; keçmiş çağırışlardan fərqli olaraq, deputatların cəmi 7 nəfəri fəhlə, 2 nəfəri kolxozçu idi. Deputatların 22 nəfəri (6,5%) elmi və yaradıcı ziyalıları, 43 nəfəri (12,6%) sənaye birliklərinin və müəssisələrinin rəhbərləri, 18 nəfəri (5,3%) kolxozlarının, sovxozlarının və digər aqrar-sənaye müəssisələrinin rəhbərləri, 30 nəfəri (8,8%) hüquq mühafizə orqanlarının işçiləri, 24 nəfəri (7%) ali məktəb və xalq maarifi işçisi, 10 nəfəri (2,9%) səhiyyə işçisi, 16 nəfəri (4,8%) mədəniyyət, incəsənət və mətbuat işçiləri təşkil edirdi. 105 deputat partiya, həmkarlar ittifaql, komsomol təşkilatlarını, 2 deputat SSRİ Silahlı Qüvvələrini təmsil edirdi.